۱۳۹۲/۰۲/۲۰

Su Hakkı Urmiye Gölünü Konuşurken


Umud Urmulu
Türkiyenin Çevreci kuruluşlarından olan “Su hakkı” Örgütü ve ona bağlı olan Açık Radyo 3 mayıs 2013 Cuma Günü Güney Azerbaycan sınırları içinde bulunan Urmiye Gölü hakkında bir yayınları olmuşdur. 
Su Hakkı yayınında Güney Azerbaycanli Türk Aktivist Rıza Talebi bey de katılarak dinleyenlere Urmiye Gölü hakkında daha geniş bir bilgi sunmuşdur.
Lake Urmia News olarak kendi adımıza gerçekten Türkiyenin çevreci Örgütlerinin Urmiye Gölü hakkında konuşmaları ve ilgilenmelerinden son derece mutlu olup ve Şükranlarımı sunuyorum, özellikle Açık Radyo  sonucularından Akgun Ilhan ve Nuran Yüce sonsuz teşekkür ediyorum, tabii Rıza Beyide unutmadan. Çevre Sornları belki ilk görüşte yerl Sorunlar olarak Gözükür ancak geniş bir açıdan konuyu değerlendirdiğimiz zaman dünyada olup biten her türlü çevre sorunları birinin etkilediği düşünmekteyiz, öte yandan Urmiye Gölü Türkiyeye çok az bir mesafede olduğu için bu sorunun geişledikçe Türkiyenin Urmiye Gölünün yan etkilerinden etkilenmemesi imkansizdir.
Yanlız bu konuşmada bir kaç konu hakkında söyleyeceğimiz şunlardır:
Sayın Rıza Talebi bey birazcık yanılarak Urmiye Gölü üzerinde 40 tane Baraj tikildiğini ve 12 tanesinin planlama aşamasında olduğunu söyliyor, Ancak iran devletinin resmi verilerine Göre Urmiye Gölü Su havzasınde 52 tane Baraj kaç yıldır tikintisi bitmiş ve çalışmaktadır, 10 Tane Baraj şimdi Tikinti Aşamasında ve 41 Tane Baraj Araştırma aşamasında olduğunu göstermektedir. 
Barajları Sayısal olarak şöyle sıralamak olur:
Doğu Azerbaycan Eyaleti: 60 Barajin tikintisi bitmiştir, 12 Baraj Tikinti aşamasında ve 46 Baraj Araştırma Aşamasındadır(toplam 117 Baraj).
Batı Azerbaycan Eyaleti: 20 Baraj Tikilmiştir, 12 Baraj Tikinti Aşamasında ve 46 Baraj Araştırma aşamasındadır(Toplam 63 Baraj).
Kürdistan Eyaleti: 1 Baraj Tikinti Aşamasında, 2 Tane Baraj Araştırma Aşamasındadır.
Yağış Oranın Azalması:
Barajlar dışında ikinci konu Urmiye Gölü Su Havzasının Yağış oranın azalmasıdır. Ancak Iran devetinin konula ilgili örgütleri bu konunun yanlış olduğunu söylemektedir, resmi verilere Göre 3 yıldır Urmiye Gölü Su havzesi Yağış oranı öteki yıllara göre artmış durumdadır(resmi veriler önce farsca Lake Urmia News da paylaşılmıştır) ve Urmiye Gölü su havzasi 3 -4 yıl içinde daha yağışlı bir yıl keçirmiştir.
üçüncü konu Su koyularıdır:
iran devletinin resmi verilerine Göre Urmiye Gölü Su Havzasında 5 yıl bundan önceye kader 18224 Su Koyusu (Yasal ve Yasa Dışı) tespit olunmuştur. bu sayı şimdi 20.000 üzerinde olmasını düşünmek olur.  Şimdi Koyulardaki Su seviyesi 30 yıl bundan önceye kader 15 metr gerilemiş durumdadır.
Dördüncü ise Tarım:
Iran devletinin resmi verilerine Göre Urmiye Gölü su Havzasınde Tarım alanları 33 yıl içinde iki kat artmışdır. son 33 yıl içinde Urmiye Gölü Su Havzasında Tarım Alanları 320 bin Hektardan şimdi 680 bin Hektara olaşmış durumda, bu veri 360 bin Hektarın Urmiye Gölü Su Havzasında artması demektir. Sayın Rıza Talebi bey yanılarak Urmiye Şehirinde meyve Üretiminin Düşüş yaşadığını söylemektedir ancak tersine iran devletinin verilerine Göre öteki yılların hepsınde (10 yıl bundan önce gerçekleşen 2 yıl kuraklık dışında) Urmiye Şehirinde Meyve ve Tarım Ürünlerinin Üretimi Yükseliş göstermektedir ve bunun nedeni Tikilen Barajlardan Tarım Alanların Devletin Su aktarmasıdır. Yanlız Elma Üretimi Urmiye Şehirinde öteki yılda 500 Bin ton Artış Göstermektedir.
Beşıncı konu Hazar Denizinden Urmiye Gölünü Su çekmek:
Urmiye Gölü ve Hazar Denizi mesafe olarak bir birinden çok uzaktalar ve eğer öyle düşünürsek ki her şey yolunda ve iran devleti bu işi görmek istiyorsa bu işin en hizli bir süreçde gerçekleşmesi en azı 5-7 yıl zaman aparır ve Urmiye Gölıünün yıllık su oranın düşmesı zaten 5 yıla dek kuruyacağını ön göstermektedir ve Su Kanalları Urmiye Gölüne Ulaşmadan Göl kurur ancak Çevre ve Doğa Uzmanları bu iş için Urmiye Gölü Su Hazvzası üzerinde tikilen Barajlardan bellı ölçüdü Göle Su aktarmaları ve Artı olarak Zap nehrinden Gölün Su seviyiseni yanlız durdurmak için kullana bileceklerini söylemeteler ve orta sürecte Tarım alanlarını 1 yıılık Süreile boş bırakılması, Tarım türlerinin değiştırılmesı, Sulama sisteminin yenilenmesi vb gibi konuları söylemekteler. Artı Aras Çayının Su Debisinin hepsı bile Urmiye Gölüne aktarılsa bile Urmiye Gölünün kurumasını önlemek için yetmez ve artı Aras bölgesi ekolojik bir felaketle karşı karşı olur.
Su Hakkının Urmiye Gölünü Konuşurkenın Ses faylını dinlemek için şurayı tıklayın.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر